علم حسی چیست؟

✅ علم حسی چیست؟

این علم توسط حواس پنجگانه (بینایی، شنوایی، چشایی، بویایی، لامسه) بدست می آید.

🤔مثلا
با چشیدن یک غذای جدید، علم حسی نسبت به مزه آن غذا پیدا می کنیم.

💠حیوانات هم بر اساس حس هایی که دارند، در این علم با انسان شریکند.

اقسام علم

✅ چندین دسته بندی برای علم وجود دارد که می خواهیم دو دسته را توضیح دهیم

💠دسته اول
- علم حسی
- علم خیالی
- علم وهمی
- علم عقلی یا علم اکمل

💠دسته دوم:
- علم حضوری
- علم حصولی

👈 ان شاءالله در پیام های بعدی به توضیح این موارد می پردازیم.

بدیهی و نظری چیست؟

✅ بدیهی و نظری چیست؟

گفتیم که هر کدام از تصور و تصدیق به دو بخش بدیهی و نظری تقسیم میشوند.

💠بدیهی (ضروری): 
ادراکی که خود به خود معلوم است و نیاز به فکر کردن و اثبات ندارد.

🌺مثال در تصورات: مفاهیم گرسنگی، تشنگی، وجود، عدم
🌺مثال در تصدیقات: من هستم، خورشید طلوع کرده است

💠نظری (اکتسابی):
ادراکی که خود به خود معلوم نیست بلکه با فکر کردن و بواسطه ادراکات دیگر، ادراک میشوند.

🌸مثال در تصورات: مفهوم روح (که برای اثبات روح، نیاز به مقدماتی داریم که اگر آنها را ندانیم، روح اثبات نمی شود)

🌸مثال در تصدیقات: تصدیق به اینکه "زمین در حال چرخش به دور خورشید است"

تصدیق در جملات خبری است، نه انشائی

✅ تصدیق در جملات خبری است، نه انشائی

 

جملات انشائی، اصلا قابلیت درستی و نادرستی ندارند که بخواهیم در مورد آنها قضاوت کنیم و حکم کنیم.

مثلا ( بیا غذا بخور )
این جمله اصلا نمی توان گفت که درست است یا نه ...

 

💠 یادتان باشد فقط این جمله را در نظر بگیرید، نه به جملات دیگر که با آنها کاری نداریم.
مثلا درباره ( من گرسنه نیستم ) و جملات دیگری که ممکن است بعد از جمله ( بیا غذا بخور ) در ذهن بوجود بیایند، صحبت نمی کنیم.

👈 پس تصدیق در جملات خبری است نه انشائی...

جمله خبری و جمله انشائی

✅ جمله خبری و جمله انشائی

🌺جملات دو نوع هستند:
۱- جملات خبری
۲- جملات انشائی

💠 جملات خبری:
کلامی که قابلیت درستی و نادرستی دارد.
یعنی ممکن است درست باشد یا ممکن است نادرست باشد.

💠 جملات انشائی:
جملاتی که قابلیت درستی و نادرستی ندارند.
یعنی اصلا نمی توان درباره درستی یا نادرستی آنها صحبت کرد.

🌺انواع جملات انشائی:

- استفهام (امروز چندمه؟ )
- امر ( بیا غذا بخور )
- نهی ( زیاد با موبایل بازی نکن )
- آرزو ( ای کاش پرنده بودم و پرواز می کردم )
- تعجب ( چگونه این همه غذا رو خوردی! )

تصور چیست؟

✅ تصور چیست؟

اگر علم و ادراکی که به دست آورده‌ایم، بدون حکم باشد، تصور نام دارد.

همیشه ذهن حالت حکم کردن و تصدیق ندارد.

مثلا:

سرما
دشمن
دروغ
مادر

تصدیق چیست؟

✅ تصدیق چیست؟

🤔وقتی مثلا می گوییم:

این غذا خوشمزه است.
هوا گرم است.
دروغ خوب نیست.
و ...

👈اینها تصدیق است.

🌺تصدیق یعنی حکم کردن

یعنی وقتی احساس گرما می کنیم، حکم می کنیم که هوا گرم است.

💠می تواند تصدیق فعل مثبت باشد.
هوا گرم است.

💠و یا فعل منفی:
دروغ خوب نیست.

💡پس تصدیق یعنی:
ذهن درباره قضایای مختلف قضاوت و حکم می‌کند.

 

---

✅ تصدیق فقط در *یقین* و *ظنّ* است

چون فقط در یقین و ظن، حکم و اذعان نفس داریم.

شک و وهم جزء اقسام تصدیق نیستند.

حالات مختلف علم، روابط عکس دارند

✅ روابط عکس بین حالات مختلف علم

💠 *ظن* و *وهم* باهم رابطه عکس دارند

💠 همچنین *یقین* و *جهل* هم با هم رابطه عکس دارند

یعنی مثلا ۶۰ درصد ظن داریم، پس به طرف دیگر، ۴۰ درصد وهم داریم.

تفاوت بین ظن و شک چیست؟

✅تفاوت بین ظن و شک؟

مثلا شک داریم که وقتی از خونه اومدیم بیرون، شک داریم که گاز رو خاموش کردیم یا نه ؟!
بعد مثلا یادت میاد که آخرین لحظه که می خواستی از خونه بیای بیرون، رفته بودی آشپزخونه ولی یادت نمیاد چی کار کردی ...
ولی احتمال اینکه گاز رو خاموش کرده باشی بیشتر میشه ...
یعنی ظن پیدا می کنی ...
ولی اگه مثلا برگردی خونه و ببینی یا مثلا به همسایه بگی بره ببینه که گاز رو خاموش کردی یا نه ...
اینجا دیگه یقین پیدا میشه

علم و ادراک چیست؟

✅ علم و ادراک چیست؟

🤔ما وقتی که شخصی را که تاکنون ندیده بودیم را می‌بینیم ...
یا شهری را که تاکنون نرفته بودیم را مشاهده می‌کنیم ...

👈احساس می‌کنیم که اکنون در خود و همراه خود چیزی داریم که قبلًا نداشتیم و آن عبارت است از تصویری از آن شخص و تصویری از آن شهر

💠 حالت اول ما را که این تصویرات را نداشتیم و «جهل» می‏نامند.

💠 حالت دوم که تصویر هایی از آنها داریم و این تصویرات، ما را با آن اشیاء که واقعیات خارجی دارند، مربوط می‌کنند «علم» یا «ادراک» نامیده می‌شود.

🌸منطقیون در تعریف علم گفته اند:

العلمُ هو الصّورةُ الحاصلةُ مِن الشّی‏ءِ عندَ العقل

🌺 *علم عبارت است از صورتی که از یک شی‏ء در ذهن پدید می‌آید.*